خداوند، (با ایجادِ نظامِ واحدِ جهانِ هستی،) گواهی می‌دهد که معبودی جز او نیست؛ و فرشتگان و صاحبان دانش، (هر کدام به گونه‌ای گواهی می‌دهند؛ در حالی که (خداوند در تمام عالم) قیام به عدالت دارد؛ معبودی جز او نیست، که هم توانا و هم حکیم است.

در این آیه که شهادت خداوند متعال بر توحید خودش آمده است، به دو معنا می‌باشد:

الف: شهادت قولی ـ به واسطه وحی الهی و وحی قرآن کریم.

ب: شهادت فعلی ـ از هم‌پیوستگی و نظم واحد جهان هستی استفاده می‌شود که یک ناظم واحد وجود دارد. برخی مفسرین تأکید بر این دارند که با توجه به سیاق و صراحت لفظ «شهد» در آیه، قول اول به معنای حقیقی آیه نزدیک‌تر است.

یک شبهه: یک شبهه در تفسیر فخرالدین رازی همراه با جواب آمده است: آیا خدای متعال که خود مدعی وحدانیت خویش است، می‌تواند در عین حال شاهد هم باشد؟

پاسخ شبهه: پاسخ این شبهه مبتنی بر سه وجه است:

الف: شاهد حقیقی فقط خداوند متعال می‌باشد و اگر حضرت حق نسبت به ذات خویش معلومات نمی‌داد، انسانها با توجه به محدودیت ادراکی‌شان توانایی درک حقیقت الهی را نداشتند.

ب: تنها و منحصراً خداوند متعال موجودی ازلی و ابدی است. بنابراین ماسوی الله از ازل نبوده و لذا موجود مساوی با شاهد و حاضر و معدوم مساوی با غائب است. لذا کسی که شاهد هست، سزاوار و لیاقت شهادت را دارد، نه آن کسی که غائب است.

ج: این شهادت، نوعی اقراری است که فقط خداوند متعال توحید ذاتی دارد و فقط اوست که مصالح بندگان را می‌داند.

مسئله بعدی که در این آیه لازم است تبیین شود، این است که چه ارتباطی بین عدالت و توحید خداوند وجود دارد.

در پاسخ باید گفت که عدالت مسیر فطرت و راه مستقیم و پرهیز از انحراف و زیاده روی از افراط و تفریط است. بنابراین عدالت بیانگر نظم واحد و به هم‌پیوسته جهان هستی است و این پیوستگی و نظام که واحد و طبق فطرت است، نشانه وحدت ناظم است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: